به نیروگاه های فرسوده جایزه می دهیم| تحقق اهداف برنامه ششم
در حوزه برق،تقریبا صفر!
بازار؛ گروه آب و انرژی: نیروگاه ها در ایران بازنشسته نمی شوند. جالب است که بدانید عمر برخی از نیروگاه ها در کشور به بالای ۶۰ سال رسیده و به دلیل نبود سرمایه گذاری در حوزه نیروگاه سازی طی سال های گذشته امکان خروج آنها از مدار وجود ندارد. این در حالی است که بهره وری در این نیروگاه به دلیل قدیمی بودن بسیار پایین بوده و مصرف سوخت بالایی دارند.
هم اکنون متوسط بهره وری نیروگاه در کشور حدود ۳۹.۵ درصد است،اما بهره وری نیروگاه های فرسوده به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است. با وجود اینکه فعالیت این نیروگاه ها به دلیل مصرف بالای سوخت توجیه اقتصادی ندارد، اما ناترازی ۱۵ هزار مگاواتی برق مانع خروج آنها شده است.
ابراهیم خوش گفتار رییس سندیکای برق در اینباره به بازار می گوید: نه تنها برنامه ای برای بازنشسته ای نیروگاه های فرسوده نداریم بلکه به آنها که غیره بهره ور بوده و راندمان پایینی دارند، جایزه هم می دهیم.
او در ادامه سخنان خود با اشاره به ناترازی گاز در کشور، ادامه داد: سوخت نیروگاه بسیار ارزان است. به همین دلیل نیروگاهی که راندمان پایینی دارد سوخت بیشتری برای تولید برق دریافت می کند.
به گفته این فعال صنعت برق، برای حل این مساله بهتر است که قیمت گاز را واقعی کرده و از آن طرف اجازه دهیم برق هم بر اساس قیمت واقعی خود عرضه شود. در نهایت اگر دولت یارانه را در انتهای زنجیره پرداخت کند تا هر بخش و هر کس به طور دقیق و مشخص بداند که چقدر یارانه دریافت کرده است.
گفتنی است درحال حاضر از مجموع ۱۵ هزار و ۲۰۰ مگاوات نیروگاه‌های بخاری کشور حدود ۱۰ هزار مگاوات آن بیش از ۳۰ سال عمر دارند که عمر ۵۰۰۰ مگاوات آنها بیش از ۴۰ سال است. در ناوگان نیروگاه‌های گازی نیز حدود ۳۲۰۰ مگاوات بیش از ۳۰ سال عمر دارند که عمر ۲۵۰۰ مگاوات آنها بیش از ۴۰ سال است.
رییس سندیکای برق در بخش دیگری از گفتگوی خود مقدار تحقق اهداف تعیین شده در برنامه ششم توسعه در حوزه برق را صفر دانست و گفت: مشکل اینجاست که حاکمیت حاضر نیست برق را به عنوان یک کالای تمام اقتصادی بپذیرد. متن کامل گفتگوی بازار با ابراهیم خوش گفتار رییس سندیکای برق را در ادامه بخوانید:
بر اساس هدف گذاری انجام شده در برنامه ششم توسعه قرار بود که ۲۵ هزار مگاوات وارد مدار شود. اما متاسفانه به دلیل سیاست گذاری های اشتباه در طول اجرای این برنامه حتی یک نیروگاه هم اجرایی نشد
*چه هدف گذاری هایی برای توسعه صنعت برق در برنامه ششم توسعه صورت گرفته بود و چه مقدار از اهداف تعیین شده در این حوزه محقق شد؟
بر اساس هدف گذاری انجام شده در برنامه ششم توسعه قرار بود که ۲۵ هزار مگاوات وارد مدار شود. اما متاسفانه به دلیل سیاست گذاری های اشتباه در طول اجرای این برنامه حتی یک نیروگاه هم اجرایی نشد.
همچنین در ماده ۱۰ برنامه ششم توسعه آمده که چنانچه دولت یا همان وزارت نیرو پول فعالین صنعت برق و صاحبان نیروگاه را پرداخت نکند باید بر اساس شاخص بانک مرکزی به آنها جریمه پرداخت کند. اما این قانون هم هیچ گاه اجرایی نشد و ما ناچار به شکایت در مراجع قضایی برای دریافت حق و حقوق خود شدیم. حالا هم حدود ۵ سال است که پیگیراحقاق حق خود در دادگاه ها هستیم.
*یعنی ساخت هیچ نیروگاهی در طول حدود ۶ سال گذشته شروع نشده و به بهره برداری نرسیده است؟
در برنامه قبلی توسعه ای تنها مناقصه نیروگاه محمود آباد برگزار شد. قرار بود که وزارت نیرو هرکیلو وات برق را از سرمایه گذار ۸۲۹ تومان خریداری کند. اما این قیمت ها هیچ گاه ابلاغ نشد.
*به نظر شما چند درصد اهداف تعیین شده در برنامه ششم توسعه محق شده است؟
به نظر من درصد تحقق اهداف برنامه ششم توسعه در صنعت برق بسیار ناچیز بوده و تقریبا می توان آن را صفر دانست.
*در برنامه هفتم توسعه چه اهدافی در حوزه برق تعیین شده است؟
در برنامه هفتم توسعه چند موضوع راهبردی آمده است یکی از آنها تعیین تکلیف مطالبات بخش خصوصی است. وزارت نیرو اگر قصد تسویه بدهی خود را دارد باید اجازه دهد که بخش خصوصی برق مورد نیاز صنایع را تامین کند. تنها در این حالت است که می توان به زنده ماندن صنعت برق امید داشت.
پرداخت جریمه بابت تاخیر در تسویه مطالبات و همچنین تشکیل یک نهاد تنظیم گر و ایجاد رگلاتوری از مهم ترین اهداف تعیین شده در این برنامه توسعه ای است.
*به نظر شما دلیل اینکه سرمایه گذاران دیگر حاضر به سرمایه گذاری و ساخت نیروگاه نیستند، چیست؟
بزرگترین مشکل صنعت برق این است که حاکمیت اعتقادی به برق هم همانند سایر کالاها یک کالای اقتصادی است، ندارد و همواره سعی دارد که قیمت آن را پایین نگه دارد.
در کشور ما چون قیمت سوخت پایین است به نوعی همچنان فعالیت و کارکرد نیروگاه های راندمان پایین صرفه اقتصادی بیشتر دارد. متاسفانه ما در ایران به نیروگاه های غیر بهره ور جایزه می دهیم و به همین دلیل است که نمی بینم نیروگاهی از مدار خارج شود
به نظر شما قیمت منطقی برق در شرایط فعلی چقدر است؟
همه چیز به بهای سوخت برمی گردد. در کشور ما چون قیمت سوخت پایین است به نوعی همچنان فعالیت و کارکرد نیروگاه های راندمان پایین صرفه اقتصادی بیشتر دارد. متاسفانه ما در ایران به نیروگاه های غیر بهره ور جایزه می دهیم و به همین دلیل است که نمی بینم نیروگاهی از مدار خارج شود.
به نظر شما در شرایط فعلی چاره کار چیست؟
باید قیمت سوخت را واقعی کنیم. از آن طرف هم اجازه دهیم برق به قیمت واقعی خود و بر اساس نظام عرضه و تقاضا تعیین شود. دولت هم اگر قصد دارد به بخشی یارانه بدهد یا از حوزه ای حمایت کند، این کارها را در انتهای زنجیره انجام دهد. ضمن اینکه یارانه پرداختی هم باید به مرور زمان در حال کاهش باشد. اینگونه حداقل هر فردی و بخشی به صورت شفاف و دقیق می داند که چقدر یارانه دریافت کرده است.
*آیا طرح وزارت نیرو در زمینه پاداش به مشترکان کم مصرف می تواند وضعیت مصرف در کشور را تغییر داده و به خروج از بحران کمک کند؟
مادامی که کنتور مشترکین برق هوشمند نباشد، اتفاقی رخ نمی دهد. مشترک باید بداند که مصرف در ساعت های پیک هزینه های بالایی داشته و باید برق را در ساعت های اوج مصرف گران بخرد در مقابل اگر در ساعت های غیر پیک می تواند از برق ارزان یا حتی مجانی بهره مند شود. تنها در این حالت است که می توان به مدیریت مصرف و کنترل رشد مصرف امید داشت.
