بی‌اعتنایی بورس به دستور جدید رییس‌جمهور
اقتصاد۲۴– یک روز پس از صدور فرمان جدید رییس‌جمهور درباره بازار سرمایه، شاخص‌های بورس بار دیگر ریزشی شد. عصر روز سه‌شنبه (۱۸ مرداد ماه) سید ابراهیم رییسی، در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بر لزوم حفظ ثبات بازار سرمایه تاکید کرد و وزارت اقتصاد و دارایی و سایر دستگاه‌های زیرمجموعه این وزارتخانه در حوزه بازار سرمایه را بر پیش‌بینی‌پذیر و باثبات بودن این بازار مسوول دانست، اما این فرمان شاخص‌های بورس را مجددا ریزشی کرد.
در جریان دادوستد‌های دیروز بازار سرمایه بیش از ۴ میلیارد و ۵۲۰ میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزشی بالغ بر ۲ هزار و ۴۲۰ میلیارد تومان در بیش از ۲۵۶ هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت ۳ هزار و ۴۷۳ واحدی در ارتفاع یک‌میلیون و ۴۴۸ هزار و ۴۶۹ واحد قرار گرفت. افت سه هزار و ۴۷۳ واحدی شاخص کل باعث شد تا رقم یک میلیون و ۴۴۸ هزار واحدی بر تابلو‌های بازار سرمایه ثبت شود. شاخص هم‌وزن هم به تبعیت از شاخص کل به روند نزولی خود در هفته‌های اخیر ادامه داد و در محدوده ۳۸۹ هزار واحدی تثبیت شد.
اغلب کارشناسان بازار سرمایه اعتقاد دارند بورس تحت تاثیر دور اخیر مذاکرات هسته‌ای قرار گرفته است. برخی نیز با اشاره به نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد اعتقاد دارند ریزش قیمت دلار سبب‌ساز افت روز گذشته شاخص‌های بورس شده است، به گونه‌ای که قیمت دلار در دور جدید مذاکرات تا محدوده۳۰ هزار تومان افت کرده است، اما هنوز تیم مذاکره‌کننده به تهران برنگشته بود که روند صعودی قیمت ارز آغاز شد و در حالی که در روز سه‌شنبه قیمت دلار به ۳۲هزار تومان رسیده بود، اما روز چهارشنبه نرخ دلار وارد کانال ۳۰ هزار تومان شد، آن هم در شرایطی که خبر‌های مثبتی از مذاکرات برجام به گوش نمی‌رسد، اما در مجموع کارشناسان این بازار نوسانات بورس در هفته‌های اخیر و خصوصا در روز‌های گذشته را تحت تاثیر اخبار برجامی و نوسانات بی‌قاعده نرخ ارز اعلام می‌کنند.
حال این سوال مطرح می‌شود که چه میزان صدور دستورات جدید از سوی سید ابراهیم رییسی و سایر مسوولان اقتصادی بر ایجاد ثبات و شفافیت در بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود و نگرانی سهامداران و سرمایه‌گذاران جدید در بورس را برطرف خواهد کرد؟
میزان ارزندگی بازار و درصد ریسک‌پذیری آن مهم است
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که همه تصمیماتی که دولت یا مسوولان اقتصادی می‌گیرند به سرعت و در یک بازه‌زمانی کوتاه‌مدت و حتی ماهیانه به نتیجه دلخواه نمی‌رسند و نمی‌توان آثار آن را بر بازار سرمایه به سرعت دید.
این فعال حوزه بازار سرمایه با اشاره به ریزش‌های بورس از مرداد ماه سال ۱۳۹۹ تاکنون به «اعتماد» گفت: از آن تاریخ تا این لحظه روند بازار به صورت پیاپی رو به نزول بوده است و هر چند هر از گاهی مثلا برای دو روزهم شاخص‌ها مثبت شده‌اند، اما روز‌های منفی هم کم نداشته‌اند و در مجموع آثار مربوط به بحث‌های غیر اقتصادی نظیر مذاکرات برجام و گمانه‌زنی‌ها از آینده برای وصول توافق یا رد آن از قبل در بازار سرمایه خود را تاکنون نشان داده است.
پیش‌بینی‌پذیر بودن و نبودن اقتصاد در دست دولت است
آقابزرگی تصریح کرد: آنچه که از دید کارشناسی و تحلیلی قابل بررسی است درصد ارزندگی بازار و میزان ریسک‌پذیری آن است که در حال حاضر نیز در مقابل ارزش ذاتی و ارزش معاملاتی اغلب سهام صنایع و شرکت‌ها حساب معقول، منطقی و مناسبی دارند، اما در اینکه دولت به عنوان رکن تصمیم‌گیر در اقتصاد کشور موثر است و بیش از ۵۰ درصد از تصمیمات اقتصادی و حتی تولیت امور اقتصادی به صورت مستقیم و غیر مستقیم در دست دولت است جای شکی نیست؛ بنابراین پیش‌بینی پذیر بودن و غیر قابل پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد کشور که سایه سنگینی بر بازار سرمایه هم دارد در حالت‌های مختلف نتیجه تصمیمات خود دولت است.
تصمیمات اثرگذار دولت در حوزه بورس
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به افزایش نرخ بهره بانکی تصریح کرد: حدود ۱ ماه گذشته و با تغییر نرخ بهره بانکی و افزایش آن شاهد آن بودیم که بازار سرمایه هم به سمت تنزل حرکت کرد، همچنین امروز شاهد نتایج انتشار اوراق بدهی در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در معاملات پایاپای بورس و شرکت سپرده‌گذاری هستیم یعنی معاملاتی که از درجه شفافیت بسیار کمی برخوردار است و بین بانک‌ها در حال رد وبدل شدن است. ضمن آنکه وضع تعرفه صادرات، تعیین نرخ خوراک صنایع اعم از گاز، سوخت و نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها بر این بازارتاثیرگذار بوده‌اند.
بیشتر بخوانید: ارزش سهام عدالت من چقدر شد؟
آقابزرگی خاطرنشان کرد: کلیه این تصمیمات در وضعیت فعلی بازار سرمایه تاثیرگذار بوده و همه این کار‌ها و تصمیمات نیز از سوی دولت صورت گرفته است و صرف تاکید بر یک جمله که بخواهیم اقتصاد و بازار سرمایه را پیش‌بینی پذیر کنیم اصلا کفایت نمی‌کند، کما اینکه در عمل ۲ ماه پیش هم شاهد تناقض و تعلل در عرضه خودرو در بورس کالا و لغو یک باره و شبانه آن و اخبار این حوزه بودیم که باعث تلاطمی دیگر در این بازار شد.
دولت مسبب این تلاطمات در بورس است
این فعال بازار سرمایه با اشاره به سخنان رییس‌جمهور در مورد حمایت دولت از بورس و پیش‌بینی پذیر شدن آن خاطرنشان کرد: هر چند این سخنان کاملا درست و منطقی به نظر می‌رسند، اما در عمل دولت است که در حقیقت مسبب این تلاطمات و فراز و نشیب‌ها است که نتیجه آن نیز باعث غیر قابل پیش‌بینی‌پذیر شدن وضعیت اقتصاد و بازار سرمایه می‌شود و بازار سرمایه با مسائل غیر اقتصادی و بعضا سیاسی مانند مذاکرات برجام هم مواجه می‌شود و با تصمیمات عجولانه سرمایه‌داران و خروج از این بازار مواجه می‌شود. آقابزرگی گفت: آنچه حائز اهمیت است این است که امروز شاهد ارزندگی این بازار هستیم و سرمایه‌گذاران بلندمدت از سرمایه‌گذاری در این حوزه سود لازم را خواهند برد.
بر اساس این گزارش، با وجود اعتمادی که دو سال قبل سرمایه‌گذاران نسبت به بازار سرمایه داشتند و طیف وسیعی از سهامداران در حدود ۵۰ میلیون سهامدار وارد این بازار شده بودند و در تیر ماه ۱۳۹۹ سبد سهامداران به‌طور متوسط رشد حدود ۵۱ درصدی را تجربه کرد، اما به یک باره روز‌های خوش بورس به سر رسید و شاخص‌ها پس از عبور از مرز ۲ میلیون واحد در ۱۹ مردادماه همان سال، وارد روندی نزولی شدند و از آن زمان دیگر بازدهی‌های ماهانه مثبت شبیه آن زمان را تجربه نکردند به گونه‌ای که امروز این اعتماد از بین رفته است و همین امر منجر به خروج نقدینگی حقیقی‌ها از بازار سهام شده است.
منبع: اعتماد
